Útskýrt: Hvers vegna aftaka á Kínverjum í Japan hefur varpað kastljósinu aftur á dauðarefsingar

Samkvæmt Amnesty International voru að minnsta kosti 690 aftökur framkvæmdar í 20 löndum árið 2018, sem er rúmlega 31 prósents fækkun miðað við árið 2017.

Í Japan gildir dauðarefsing um morð og er framkvæmt með hengingu í viðurvist prests og embættismanna fangelsisins.

Japan tók á fimmtudag af lífi Kínverja, Wei Wei, sem sat á dauðadeild fyrir morð á fjögurra manna fjölskyldu. Wei myrti fjórmenningana ásamt tveimur vitorðsmönnum árið 2003 og er fyrsti útlendingurinn sem hefur verið tekinn af lífi af dómsmálaráðuneyti Japans í meira en áratug.

Í júlí á síðasta ári tók Japan leiðtogann og sex meðlimi Aum Shinrikyo dómsdagstrúarsafnaðarins af lífi, sem gerði gasárás með því að nota eitrað efnasamband sem kallast sarin í neðanjarðarlestinni í Tókýó árið 1995 með þeim afleiðingum að 13 manns létu lífið.

Dauðarefsingarlög í Japan

Í Japan gildir dauðarefsing um morð og er framkvæmt með hengingu í viðurvist prests og embættismanna fangelsisins. Samkvæmt alþjóðlegu mannréttindasamtökunum (IFHR) hafa Japanir haft dauðarefsingar í langan tíma, nema á árunum 1989 til 1993 þegar engar aftökur voru heimilaðar af dómsmálaráðherra.

Ennfremur, samkvæmt japönskum lögum um meðferð sakamála, þótt dauðarefsing ætti að koma til framkvæmda innan sex mánaða frá uppkvaðningu dómsins, er það ekki alltaf raunin samkvæmt Nippon. Á árunum 2000 til 2018 voru flestar aftökur framkvæmdar árið 2008, þegar u.þ.b. 15 voru hengdar og næstflestar árið 2018, þegar á milli 12-15 aftökur voru framkvæmdar. Fram til ársins 1998 tilkynnti dómsmálaráðuneytið ekki opinberlega hvenær afplánun var framkvæmd. Eftir fyrirmælum dómsmálaráðherrans Nakamura Shōzaburō árið 1998 byrjaði það að gefa út upplýsingar um fjölda aftökur. Síðan 2007 hefur ráðuneytið einnig gefið út nöfn þeirra sem teknir voru af lífi og hvar þeir voru hengdir.

Dauðarefsing í öðrum löndum

Hnattræn þróun hefur að miklu leyti verið sú að hverfa frá aftökum og dauðadómum. Samkvæmt Amnesty International voru að minnsta kosti 690 aftökur framkvæmdar í 20 löndum árið 2018, sem er rúmlega 31 prósents fækkun miðað við árið 2017. Félagasamtökin halda því fram að tölurnar sem skráðar hafi verið árið 2018 hafi verið þær lægstu á síðasta áratug og að flestar aftökur voru gerðar í Kína, Íran, Sádi-Arabíu, Víetnam og Írak.

Samkvæmt Amnesty International voru aðferðirnar sem notaðar voru til að taka fólk af lífi meðal annars afhausun, raflost, hengingu, banvæna sprautu og skotárás. Árið 2018, á meðan Búrkína Fasó afnam dauðarefsingar, lýstu Gambía og Malasía bæði yfir opinberri aftökustöðvun og í Bandaríkjunum voru dauðarefsingarlögin í Washington fylki lýst ólögmæt stjórnarskrá í október 2018. Frá og með 2018, en yfir 106 lönd afnám dauðarefsingar í lögum fyrir alla glæpi, um það bil 142 lönd afnámu dauðarefsingu í lögum eða framkvæmd.

Jafnframt telur Mannréttindaskrifstofa Sameinuðu þjóðanna (OHCHR) að dauðarefsing brjóti í bága við hugmyndina um mannlega reisn.

Það afneitar reisn með því að hafna möguleikanum á endurhæfingu. Það samrýmist ekki réttinum til lífs og getur undir vissum kringumstæðum jafnast á við pyndingar og gerir það reyndar oft, segir þar.

Fyrr á þessu ári sagði António Guterres, framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna, þegar hann ávarpaði sjöunda heimsþingið um dauðarefsingar, að dauðarefsingar eigi ekki heima á tuttugustu og fyrstu öldinni.

Deildu Með Vinum Þínum: