Bætur Fyrir Stjörnumerkið
Skipting C Orðstír

Finndu Út Eindrægni Með Stjörnumerki

Útskýrt: Hvað þýðir sigur flokks Maduros í skoðanakönnunum fyrir Venesúela

Flestir stjórnarandstöðuflokkar höfðu sniðgengið kosningarnar til þjóðþings Venesúela og sögðu þær sviknar.

Nicolas Maduro, VenesúelaNicolas Maduro, forseti Venesúela, ræðir við blaðamenn í Caracas, Venesúela, þann 6. desember. (Mynd: AP)

Nicolás Maduro, vinstrisinnaður valdhafi í Venesúela, styrkti á sunnudag tök sín á völdum, þar sem frambjóðendur sem hlynntu stjórn hans sögðust hafa unnið þjóðþingið - eina vígið sem hingað til hefur verið utan stjórn Sósíalistaflokks hans.





Kosningayfirvöld í Suður-Ameríku sögðu á mánudag að frambjóðendur, sem eru hliðhollir Maduro, hefðu fengið 67,6 prósent af 52 þúsund greiddum atkvæðum, þar sem aðeins 31 prósent af heildarkjósendum 2 milljarðs kjósenda tóku þátt í könnunum – sem flestir stjórnarandstöðuflokkar höfðu sniðgengið og kallaði þá riggaður.

Maduro forseti sagði á mánudaginn sagði að Venesúela segði sigurinn í dag og vaknar með nýrri dögun friðar, gleði, endurfundar og eflingar lýðræðislegra stofnana. Nýr áfangi er hafinn fyrir endurreisn Alþingis og endurreisn landsins okkar. Ég er stoltur af því að vera Venesúela!



Flestar vestrænar þjóðir hafa þó þegar ófrægt kosningarnar sem svik af Maduro og halda áfram að viðurkenna stjórnarandstöðuleiðtogann Juan Guaidó sem lögmætan leiðtoga olíuríka landsins.

Svo, hvernig komu hlutirnir að þessum tímapunkti?



Vandræði Venesúela hófust um miðjan tíunda áratuginn, eftir að alþjóðlegri uppsveiflu í hrávörum lauk og landið lenti í efnahagskreppu. Meðal fátækustu ríkja Rómönsku Ameríku hafði olíuháð hagkerfi þess vaxið umtalsvert í uppsveiflunni og stórfelldar fjárfestingar í félagslegum útgjöldum á þeim tíma af hálfu Hugo Chávez forseta – forvera Maduros og leiðbeinanda – tryggðu vinsældir chavista, eins og sósíalistar eru kallaðir.

Eftir efnahagshrunið tvöfaldaðist glæpatíðnin og verðbólga margfaldaðist – ástand sem versnaði með refsiaðgerðum Vesturlanda.



Andstaða við Maduro

Í þingkosningunum 2015 fengu sósíalistar mikið áfall þegar flokkar andsnúnir Maduro unnu þjóðþingið með miklum yfirburðum. Niðurstöðurnar voru áfall fyrir stjórn hans, sem beitti krafti sínum í dómstólum landsins til að beita neitunarvaldi gegn ákvörðunum þingsins, og árið 2017 stofnaði nýja alvalda (en gúmmífrímerkja) stofnun sem kallast stjórnlagaþingið.



Vatnaskil landsins rann upp árið 2018, þegar Maduro hélt því fram að hann hefði unnið endurkjör í forsetakosningunum, sem var rýrð af óreglu, sem leiddi til þess að nokkrum löndum var ófrægt. Hinn ögrandi Maduro kaus samt að hefja sitt annað kjörtímabil 10. janúar 2019, sem margir Venesúelabúar og meðlimir alþjóðasamfélagsins töldu ólögmætt.

Með framkvæmda- og dómsvaldið undir stjórn sinni, reyndi Maduro að skerða vald þjóðþingsins. Löggjafinn streittist gegn því, Juan Guaidó, nýskipaður ræðumaður þess, að efast um lögmæti ríkisstjórnarinnar. Hinn 22. janúar lýsti Guaidó sig sem bráðabirgðaforseta. Vesturlönd voru fljót að viðurkenna fullyrðingu hans.



Á þeim tíma töldu margir sérfræðingar að Guaidó gæti valdið vandræðum fyrir Maduro-stjórnina, í ljósi stöðu hans sem forseti þjóðþingsins, vinsælda meðal fjöldans og viðurkenningu yfir 50 ríkja sem lögmætur leiðtogi Venesúela. Fylgdu Express Explained á Telegram

Fyrirfram ákveðið atkvæði 2020

Til óánægju velunnura sinna gat Guaidó ekki kippt völdum frá Maduro og hefur staðið frammi fyrir vaxandi hættu eftir að hann sneri heim úr ferð sem hann fór í á tímabilinu janúar-febrúar 2020, sem innihélt meðal annars fund með Donald Trump Bandaríkjaforseta.

Her landsins hefur staðið með Maduro, en stjórn hans hefur ekki sýnt neina áform um að hverfa, þrátt fyrir að vera mjög óvinsæll innanlands. Það er áfram stutt af hefðbundnum bandarískum óvinum Rússlandi, Kúbu, Kína og Íran.

Nicolas Maduro, VenesúelaJuan Guaidó, leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Venesúela, talar á blaðamannafundi þann 7. desember. Guaidó lýsti sig bráðabirgðaforseta í janúar síðastliðnum. Vesturlönd voru fljót að viðurkenna fullyrðingu hans. (Mynd: AP)

Maduro skildi heldur engan stein eftir í því að tryggja ósigur stjórnarandstöðunnar á sunnudaginn. Fyrr á þessu ári svipti stjórn hans helstu stjórnarandstöðuflokka Venesúela leiðtogum sínum og skipaði sína eigin fulltrúa í þeirra stað. Guaidó var einnig meinaður aðgangur að sjónvarps- og útvarpssendingum.

Mörgum leiðtogum stjórnarandstöðunnar var bannað að gefa kost á sér í kosningunum og nokkrir voru handteknir eða fóru í útlegð. SÞ sökuðu Venesúela um alvarleg brot á efnahagslegum, félagslegum, borgaralegum, pólitískum og menningarlegum réttindum og fordæmdu það sem það lýsti sem átakanlegum fjölda meintra morða án dóms og laga.

Maduro hunsaði einnig ákall Evrópusambandsins um að fresta atkvæðagreiðslunni um sex mánuði, sem hefði getað skapað skilyrði fyrir sanngjarnri atkvæðagreiðslu, svo sem eftirlit alþjóðlegra eftirlitsmanna. Að lokum neitaði ESB að senda eftirlitsmenn í atkvæðagreiðsluna á sunnudaginn og sagði að skilyrði fyrir sanngjörnum kosningum væru ekki fyrir hendi.

Flestir stjórnarandstöðuflokkar ákváðu af sinni hálfu að sniðganga kosningarnar, á þeim forsendum að þær væru sviknar, og hafa skipulagt sína eigin þjóðaratkvæðagreiðslu á netinu 12. desember gegn þeim í mótmælaskyni.

Einnig í Útskýrt | Hverjar eru meintar mútur Bandaríkjanna vegna náðunarfyrirkomulags forseta?

Hvers vegna atkvæði skiptir enn máli

Þó að dómur Alþingiskosninga komi ekki á óvart mun hann hafa afleiðingar.

Fyrir það fyrsta myndi það þýða að Sósíalistaflokkur Maduros myndi geta fest tök sín á öllum þremur armum ríkisstjórnarinnar, saksóknaraembættinu og kosninganefndinni, og gera leið þeirra hreina fyrir algjöra valdsstjórn.

Jafnframt gæti það veikt ímynd Guaidó, sem mun á pappír missa stjórnskipulegt embætti forseta landsfundar þann 5. janúar. Það gæti rýrt vald hans enn frekar, þar sem það var byggt á þessu starfi sem Guaidó sagðist vera hæstv. lögmætur forseti landsins árið 2019.

Hins vegar er búist við að Venesúela bandamenn Guaidó og stuðningsmenn kröfu hans um forsetaembættið um allan heim muni halda áfram að styðja hann með því að virða atkvæði sunnudagsins að vettugi og líta á þjóðþingið 2015 sem framhald.

Nú þegar hefur Chile, sem er stórt lýðræðisríki á svæðinu, lagt lóð sitt á Guaidó og lýst yfir stuðningi við leiðtogann óháð úrslitum atkvæðagreiðslunnar á sunnudag. Utanríkisráðherra Chile, Andres Allamand, sagði í síðustu viku: „Við höldum áfram að vinna undir þeirri forsendu að lögmætt vald sem er til staðar í Venesúela er Guaido.

Búist er við að Bandaríkin haldi áfram að styðja Guaidó, jafnvel eftir að Joe Biden, nýkjörinn forseti, tekur við embætti 20. janúar. Hins vegar er óljóst hvort Biden myndi taka upp álíka haukíska nálgun og Donald Trump forseti, sem hafði tekið upp harðlínustefnu Venesúela fyrir vinna yfir kjósendur frá latínu í hinu mikilvæga vígvallarríki Flórída.

Hvað kosningarnar þýða fyrir Venesúelabúa

Þar sem búist er við að átök Maduro við Vesturlönd haldi áfram, er búist við að hinar skelfilegu aðstæður sem hrjá íbúa Venesúela verði viðvarandi. Samkvæmt áætlunum Sameinuðu þjóðanna bjuggu yfir 90 prósent landsins við fátækt í apríl 2019. Allt frá því að Maduro tók við völdum eftir dauða Chávez árið 2013 hafa um 50 lakh íbúar – sjötti hluti íbúa Venesúela – flúið land, sem gerir það að stærsta hreyfing fólks sem mælst hefur í álfunni.

El Nacional, sem hefur aðsetur í Caracas, sem lýst er sem einu af síðustu óháðu dagblöðunum í Venesúela, sagði við atkvæðagreiðsluna á sunnudag í ritstjórnargrein: Viljum við virkilega breyta? Eins og áður hefur komið fram hafa kosningarnar í gær ekkert með lýðræði að gera. Þjóðaratkvæðagreiðslan sem er skipulögð af stjórnarandstöðu sem er sundurleit en missir þó einbeitinguna er eini valkosturinn til að tjá sig. Við höfum til (desember) 12. Segjum stjórninni hvað við raunverulega viljum.

Deildu Með Vinum Þínum: