Hvers vegna fellur gull og hvert stefnir það?

Innlent gullverð hefur hrapað undir 25.000 Rs á 10 g í fyrsta skipti síðan í ágúst 2011, sem endurspeglar alþjóðlega þróun. Harish Damodaran útskýrir þættina á bak við fallið, eftir nautahlaupið fyrr á þessum áratug.

Ef áætlað er að tveir þriðju af gullþörf Indlands komi frá dreifbýli, lægra uppskeruverð og ekki svo gott monsún enn sem komið er eru ekki góðar fréttir fyrir gullkaupmenn og skartgripasölumenn.

Hvers vegna hefur gullverð hrunið - í meira en fimm ára lágmark á heimsvísu og í næstum fjögurra ára lágmark á Indlandi?

Til að svara því þurfum við að svara því hvers vegna þeir hækkuðu svona mikið í upphafi. Ef litið er á alvöru langtímasjónarmið hækkaði heimsmarkaðsverð á gulli varla í næstum þrjá áratugi, jafnvel meira ef leiðrétt var fyrir verðbólgu. 850 dala verð á únsu í London sem náðist 21. janúar 1980, var aðeins farið yfir 3. janúar 2008 og fór yfir 1.000 dala um miðjan mars áður en það fór aftur niður í 700-750 dollara í lok október í kjölfar fjármálakreppunnar. . Raunveruleg hækkun átti sér stað aðeins eftir það, þar sem verð náði sögulegu hámarki, 1.895 Bandaríkjadali á únsu 5. september 2011. En síðan þá hafa þau farið niður í rétt yfir 1.100 Bandaríkjadali. Einnig á Indlandi snerti verð á venjulegu 24 karata gulli í Mumbai 33.265 Rs á 10 g þann 28. ágúst 2013. Á miðvikudaginn féll það í 24.820 Rs, það lægsta síðan 6. ágúst 2011.

Allt í lagi, en þetta eru bara tölur. Hvar er undirliggjandi skýringin, ef einhver er?

[tengd færsla]

Málið sem ber að hafa í huga er að nautahlaup í gulli hafa verið tímabundin og sjaldgæf og að mestu leyti svar við gjaldeyriskreppum. Síðasta hækkunin, til dæmis, kom í kjölfar alþjóðlegu fjármálakreppunnar sem leiddi til óhefðbundinnar peningastefnu í iðnvæddum löndum - frá næstum núllvöxtum og framvirkum leiðbeiningum til magnslegrar slökunar. Sú niðurlæging sem prentvélar fremstu seðlabanka heims, þar á meðal bandaríska seðlabankinn, sýndu á fiat-gjaldmiðlum, varð til þess að fjárfestar settu peninga í gull og aðrar „fastar“ eignir. Svartsýnin yfir fiat-gjaldmiðlum náði jafnvel til áhuga á Bitcoin og öðrum slíkum krypto-gjaldmiðlatilraunum. Hámarkið á gulli féll saman við skuldakreppuna í Bandaríkjunum árið 2011, sem varð til þess að alríkisstjórnin varð næstum uppiskroppa með reiðufé áður en samningur á síðustu stundu við þingmenn repúblikana gerði ríkissjóði kleift að hækka lántökumörk sín áður en fresturinn rann út.

Einfaldlega sagt, gullverð hefur hækkað í hvert sinn sem traust almennings á dollar - varagjaldmiðill heimsins - hefur orðið fyrir veðrun. Þetta er varla raunin í dag, þar sem bandarískt hagkerfi er að jafna sig á samdrætti jafnvel með lágri verðbólgu - þvert á skelfilegar spár um yfirvofandi fall dollara. Besta sönnun þess er vísitala Bandaríkjadals, sem mælir verðmæti gjaldmiðilsins miðað við körfu sex annarra alþjóðlegra gjaldmiðla. Dollaravísitalan (grunnur: mars 1973 = 100) er sem stendur nálægt 98, samanborið við lægsta 72,93 þann 29. apríl 2011 þegar bandaríska hagkerfið var enn að spretta. Sterkur dollari hefur gert heiminn eitthvað minna svartsýnn á fiat-gjaldmiðla, á sama tíma og það hefur dregið úr aðdráttarafl gulls sem öruggs skjóls. Dollaravísitalan og gullverð fara almennt í gagnstæðar áttir.

Hvað með Indland? Hvers vegna lækkar verð hér?

Indland flytur inn megnið af gullþörf sinni. Þannig að lækkun heimsmarkaðsverðs skilar sér sjálfkrafa í lægra verði hér. Verðmæti rúpíunnar gegnir einnig mikilvægu hlutverki. Dagurinn sem gullverð í Mumbai náði hámarki í Rs 33.265/10 g - þann 28. ágúst 2013 - var líka þegar rúpían hrundi niður í lægsta daglega 68,85 gagnvart dollar. Aftur náði eftirspurn eftir gulli á Indlandi sem fjárfestingarkosti hámarki þegar litið var á rúpíuna sem veikan gjaldmiðil, bæði ytra og hvað varðar innlendan kaupmátt. Það er öfugt í dag, með sterkri rúpíu ásamt tiltölulega lágri verðbólgu sem gerir gula málminn ekki mjög góð fjárfesting. (Hið mikla útstreymi úr gullkauphallarsjóðum myndi bera vitni um þetta.) Gull hefur á endanum mjög lítið gagn annað en að vera hráefni fyrir skartgripi og verðmæti (þó kannski ekki til lengri tíma litið). Það skapar heldur engar tekjur — ólíkt leigu af landi, arði af hlutabréfum eða vöxtum af skuldabréfum.

En getur gljáandi málmurinn fylkt sér aftur?

Ólíklegt, að minnsta kosti í náinni framtíð. Sterkur dollari, styrktur með vaxtahækkun bandaríska seðlabankans, sem virðist sífellt óumflýjanlegri, gæti þvingað gull til að prófa 1.000 dollara/únsu gólfið. Þegar við bætist að Grikkland forðast klúðurslegt vanskil á greiðsluskuldbindingum sínum eða brotthvarf frá evrusvæðinu í bili, og tímamótakjarnorkusamning milli stórvelda heimsins og Írans, þá er engin „örugg griðastaður“ stuðningur við gull heldur. Og hvað Indland nær, er stór neikvæður fyrir gull minnkaður kaupmáttur dreifbýlisins. Í ljósi þess að áætlaðir tveir þriðju hlutar gulleftirspurnar Indlands koma frá dreifbýli, eru lægra uppskeruverð og ekki svo gott monsún enn sem komið er ekki góðar fréttir fyrir gullkaupmenn og skartgripasölumenn. En það er ekki slæmt fyrir greiðslujöfnuð landsins. Gullinnflutningur náði hámarki í 55-56 milljörðum dollara árin 2011-12 og 2012-13 og var ásamt olíu aðaluppspretta viðskiptahalla áður en hann fór niður í 29-34 milljarða dollara á síðustu tveimur árum. Og þeir gætu lækkað enn frekar á þessu ári.

Deildu Með Vinum Þínum: