Útskýrt: Hvers vegna Snapchat færsla 14 ára stúlku hefur endað í hæstarétti Bandaríkjanna

Í málinu er annars vegar spurningin um brot eins og neteinelti, þar sem efni er að mestu búið til utan háskólasvæðis, en hins vegar spurningin um að veita skólum vald til að fylgjast með öllu sem nemendur segja utan háskólasvæðisins.

Brandi Levy, nú 18 ára, klæðist fyrrum klappstýrufötum sínum, sitjandi fyrir utan skólann sinn í Mahanoy City, Pennsylvaníu, 4. apríl. (AP mynd)

Þegar Brandi Levy, unglingur frá Pennsylvaníufylki í Bandaríkjunum, var vikið úr klappstýruhópi menntaskóla síns árið 2017 fyrir að senda blótsorða Snapchat færslu til vina sinna, bjuggust fáir við því að málið kæmi í hendur Hæstaréttar Bandaríkjanna.

En það er einmitt það sem er að gerast í þessari viku, þar sem æðsti bandaríski dómstóllinn er að búa sig undir að heyra rök í því sem lýst er sem mikilvægasta máli um rétt almenningsskólanema til tjáningarfrelsis í áratugi.

Fréttabréf| Smelltu til að fá bestu útskýringar dagsins í pósthólfið þitt

Hvað gerði Brandi Levy?

Í maí 2017 birti Levy, sem þá var 14 ára, Snapchat-færslu um helgi í sjoppu fjarri skólanum sínum í dreifbýli Pennsylvaníu, þar sem hún vældi yfir því að hún væri útundan í klappstýruhópnum. Þáverandi 9. bekkur skrifaði í færslunni, F— skóli f— mjúkbolti f— skál f— allt, sem var líka með mynd þar sem hún og bekkjarfélagi lyftu miðfingrum, eins og fram kemur í frétt Associated Press.

Skólaþjálfarar í Mahanoy Area High School sögðu að Levy hefði brotið reglur og grafið undan samheldni liðsins og meinað henni frá hópnum í eitt ár.

Foreldrar Levy ákváðu þá að berjast gegn ákvörðun skólans. Með stuðningi frá American Civil Liberties Union (ACLU) höfðuðu þeir alríkismál gegn Mahanoy Area School District þar sem þeir báðu um að Levy yrði sett aftur í liðið og kröfðust úrskurðar um að réttindi hennar samkvæmt fyrstu breytingunni (sem verndar málfrelsi í Bandaríkjunum) hafi verið brotið.

Hver eru bandarísk lög um málfrelsi nemenda?

Í dómi Hæstaréttar Bandaríkjanna í málinu árið 1969 „Tinker v. Des Moines Independent Community School District“ er mælt fyrir um lög sem vernda málflutning nemenda. Í því tilviki hafði skóli í Iowa fylki vikið nemendum sem báru armbönd í mótmælaskyni við Víetnamstríðið úr starfi. Í tímamótaúrskurði stóð dómstóllinn með nemendum og lýsti því yfir að nemendur slepptu ekki stjórnarskrárbundnum rétti sínum til tjáningar- og tjáningarfrelsis við hlið skólahússins.

Hins vegar sagði dómstóllinn einnig að réttindi nemenda væru vernduð svo framarlega sem starfsemi þeirra valdi ekki efnislegri og verulegri röskun á skólanum – sem skerði hann að því marki. Í raun þýðir þetta að þrátt fyrir að skólayfirvöld hafi heimild til að aga tal eða tjáningu á háskólasvæðinu sem er talið óviðeigandi, þá væri það sama verndað af fyrstu breytingunni ef það er fjarri skólanum.

Þrátt fyrir að dómstólar hafi beitt Tinker fordæminu í meira en 50 ár, er enn óljóst hvað samanstendur af skólaumhverfi og hvað ekki, segir í Vox skýrslu.

Svo, hvað gerðist í tilfelli Levy?

Levy hélt því fram að þar sem hún hefði sett Snapchat-póstinn utan háskólasvæðisins og á skóladegi hefði skólinn enga heimild til að refsa henni fyrir það. Í viðtali við AP sagði Levy, sem er núna 18 ára og fer í háskóla, að ég væri 14 ára krakki. Ég var reið, ég var reið. Allir, hver 14 ára krakki talar svona á einum tímapunkti.

Skólinn sagði aftur á móti að hann grípi almennt til aðgerða gegn nemendum sínum vegna málflutnings þeirra eða athafna utan háskólasvæðis og að virkni Levi's hefði truflað skólasamfélagið.

Dómari fyrirskipaði fyrst að Levy yrði aftur settur í klappstýruhópinn og komst að því að aðgerðir hennar hefðu ekki verið truflandi undir stjórn Tinker. Þegar skólaumdæmið áfrýjaði samþykkti áfrýjunardómstóllinn niðurstöðu undirréttarins og sagði: Tinker á ekki við um ræðu utan háskólasvæðis. Það sagði einnig að það væri að fara í annan dag af fyrstu breytingunni sem fylgir ræðu nemenda utan háskólasvæðisins sem hótar ofbeldi eða áreitir aðra.

Samt sem áður komu úrskurðirnir í hag Levys í hag, þar á meðal skólanefndir, talsmenn gegn einelti og jafnvel stjórn Joe Biden forseta. Skólaumdæmið fór þá fram á það við Hæstarétt að málið yrði skoðað.

Elizabeth Prelogar, starfandi lögfræðingur í Bandaríkjunum, skrifaði fyrir hönd Biden-stjórnarinnar og sagði: Fyrsta breytingin bannar opinberum skólum ekki afdráttarlaust að aga nemendur fyrir ræðu sem á sér stað utan háskólasvæðisins.

Hvað gæti gerst núna?

Lögfræðingar segja að það sé erfitt fyrir Hæstarétt að skera úr um skýr mörk á milli hegðunar innan háskólasvæðis og utan háskólasvæðis á upplýsingaöld, þar sem aðstæður eru allt aðrar en á þeim tíma þegar Tinker-málið var úrskurðað.

Annars vegar þarf dómstóllinn að tryggja að dómur hans taki á neteinelti, þar sem efni er að mestu búið til utan háskólasvæðis á raftækjum eins og fartölvum og iPad. Skólanefnd segir að úrskurður Levy í hag muni gera yfirvöldum um landið erfitt fyrir að aga einelti, áreitni og kynþáttafordóma sem á sér stað á samfélagsmiðlum eftir skólatíma.

Jafnframt þyrfti dómstóllinn einnig að gæta þess að úrskurður hans skapi ekki umhverfi þar sem skólar hafa heimild til að fylgjast með öllu sem nemendur segja eða gera heima fyrir. ACLU hefur sagt að með slíkum heimildum gætu skólar sinnt netvöktun með nemendum.

Búist er við að dómstóllinn taki ákvörðun sína í málinu fyrir lok júní, segir í frétt Reuters.

Deildu Með Vinum Þínum: