Útskýrt: Svefn sem refsing - hver gerir það og hvernig

Bretland, sem áður stjórnaði þessum löndum, hafði tekið upp písk sem refsingu. Þrátt fyrir að Bretland hafi sjálft hætt þessu starfi árið 1948, gerðu mörg löndin sem fengu sjálfstæði það ekki.

Indónesískur karlmaður er opinberlega dæmdur fyrir að stunda samkynhneigð kynlíf í Banda Aceh, Aceh héraði í Indónesíu. (Reuters mynd)

Í síðasta mánuði var hinn 26 ára indverski ríkisborgari Yadwinder Singh, fundinn sekur af dómstóli í Singapúr fyrir að hafa tekið þátt í óeirðum, dæmdur í 5 ára og 5 mánaða fangelsi, með 12 höggum af staf. Singapúr, sem ver notkun sína á reyrnum kröftuglega, er eitt af mörgum lögsagnarumdæmum um allan heim þar sem líkamlegar refsingar á borð við stöng, písk og hýði eru áfram löglegar.

Samveldisþjóðir

Bretland, sem áður stjórnaði þessum löndum, hafði tekið upp písk sem refsingu. Þrátt fyrir að Bretland hafi sjálft hætt þessu starfi árið 1948, gerðu mörg löndin sem fengu sjálfstæði það ekki.

Þrátt fyrir að indversku hegningarlögin frá 1860 hafi ekki beinlínis innifalið svipuhögg sem refsingu, túlkuðu nýlendustjórnendur reglurnar sem refsiaðgerðir. Písklögin frá 1909 mæltu fyrir um líkamlegar refsingar fyrir glæpi eins og þjófnað, húsbrot, sambúð og nauðgun, meðal annarra.

Óháð Indland afnam lögin árið 1955 og ný lög um meðferð sakamála (CrPC) tóku gildi árið 1973. Fangafangar geta þó enn sætt sviptingum samkvæmt fangelsislögum frá 1894, allt eftir því í hvaða ríki þeir eru fangelsaðir. Þar sem fangelsi er viðfangsefni á ríkislistanum eru breytingar á þessum lögum gerðar af ríkislöggjöfum, sem sum hver hafa ekki eytt þessu ákvæði.

Pakistan, sem var stjórnað af sama nýlenduherra og Indland, fór á annan veg. Árið 1979 bætti hersins einræðisherra Gen Zia-ul-Haq við písklögunum með því að innleiða grýtingu og aflimun sem nýjar refsingar. Það var fyrst árið 1996 sem ríkisstjórn Benazir Bhutto, þáverandi forsætisráðherra, aflétti flest þessara ákvæða, þar á meðal nýlendulögin.

Á Sri Lanka var þeyting áfram hluti af hegningarlögum þess til ársins 2005. Mjanmar tók til ársins 2014 að banna þeytinguna. Í Bangladess eru lögin hins vegar áfram á lögunum. Breska Indland hafði, fyrir utan eigin víðtæka lögsögu, vald til að setja lög um margar aðrar nýlendur Bretlands á svæðinu, þar á meðal Malasíu og Singapúr (þá hluti af Straits Settlements). Refsilögunum í báðum þessum löndum, upphaflega endurupptöku Indverja, hefur verið breytt verulega í gegnum árin.

Engu að síður eru ströngulög og þeyting áfram lögleg viðurlög. Þessar refsingar njóta einnig umtalsverðs stuðnings almennings og hvorki Malasía né Singapúr hafa undirritað alþjóðasáttmálann um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi, marghliða samning Sameinuðu þjóðanna sem telur að þessi réttindi stafi af eðlislægri reisn manneskjunnar og kveður á um að enginn skulu sæta pyndingum eða grimmilegri, ómannlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu.

Stöng eða þeyting hefur lagalega heimild í sumum öðrum fyrrverandi breskum nýlendum í Afríku, Karíbahafinu og Kyrrahafinu.

Sharia lög lönd

Íslömsk Sharia lög mæla fyrir um líkamlegar refsingar fyrir þjófnað, framhjáhald, samkynhneigð o.s.frv. Hörku og tíðni líkamlegra refsinga veltur að miklu leyti á túlkun meints glæps í tilteknu lögsagnarumdæmi.

Sádi-Arabía og Íran kveða upp dóminn oft og framkvæma hann af hörku. Í Aceh-héraði í Indónesíu eru opinberar pískar notaðar fyrir margs konar glæpi, þar á meðal sölu áfengis. Svipur eru leyfðar samkvæmt báðum lögum sem gilda í Nígeríu - Sharia-undirstaða kerfisins í norðurhluta múslima, og enska almenna réttarkerfið í suðurhluta kristinna manna - en er notað oftar í norðri. Þeyting er líka löglegt á Maldíveyjum.

Sum múslimalönd velja sveigjanlegri nálgun. Í Katar gilda ákvæði sharia-laga eingöngu um múslima. Innan UAE hafa furstadæmi eins og Dubai innleitt mildari útgáfu. Afganistan, sem var undir stjórn Talíbana fyrir ekki svo löngu síðan, hefur tiltölulega slaka kerfi í gildi í dag.

Gráða grimmd

Það er munur á því hvernig líkamlegum refsingum er framfylgt. Samveldisþjóðir hafa vel skilgreinda löggjöf og málsmeðferðarlög. Í mörgum tilfellum hefur svipan eða ólin verið skipt út fyrir mildari „rattan“ reyr, með tilgreindum málum. Konur og gamalmenni eru undanþegnar ströngu í flestum löndum og refsingunni er sjaldan fullnægt opinberlega. Það eru takmarkanir á fjölda högga sem hægt er að gefa - 30 í Bangladess, 24 í Singapúr og Malasíu og 12 í Nígeríu.

Lönd með sjaríalög setja sjaldan almennileg refsilög eða málsmeðferð. Vegna skorts á bindandi fyrirmælum beita dómstólar oft mjög harðar refsingar. Í Katar voru karl og kona dæmd 100 svipuhögg fyrir framhjáhald árið 2016. Dómur sádi-arabíska andófsmannsins Raif Badawi í 1.000 svipuhögg, sem gefin verða á 20 vikum, árið 2014, vakti mikla reiði. Fyrstu 50 augnhárin voru gefin í janúar 2015, en frekari augnhárunum hefur verið frestað, að því er virðist vegna slæmrar heilsu Badawi.

Deildu Með Vinum Þínum: