Útskýrt: Hvers vegna Kanada hefur hætt notkun AstraZeneca bóluefnis fyrir þá sem eru yngri en 55 ára

Kanada hefur ákveðið að hætta notkun AstraZeneca vegna aukaverkunar sem nefnt er bólusetning af völdum prothrombotic immune trombocytopenia (VIPIT).

AstraZeneca bóluefnið notar veiklaða útgáfu af kvefveiru sem kallast adenóveira frá simpansum. (Reuters)

Landsráðgjafanefnd Kanada um bólusetningar (NACI) hefur mælt með því að AstraZeneca Covid-19 bóluefni má ekki nota fyrir einstaklinga undir 55 ára aldri.

Nefndin sagði að þar til tegund aukaverkana sem tengist bóluefninu væri rannsökuð ætti að hætta notkun þess fyrir þá sem eru yngri en 55 ára. Þrátt fyrir það geta einstaklingar eldri en 55 ára haldið áfram að fá AstraZeneca bóluefnið í Kanada, miðað við að aukaverkunin er algengari hjá fólki undir 55 ára aldri, sagði nefndin.

Fréttabréf| Smelltu til að fá bestu útskýringar dagsins í pósthólfið þitt

Undanfarnar vikur, nokkur Evrópulönd gerðu hlé tímabundið gjöf Oxford-AstraZeneca bóluefnisins eftir fregnir af því að sumir viðtakendur hafi fengið blóðtappa. Sem svar hefur WHO haldið því fram að ávinningur bóluefnisins sé meiri en áhættan og hefur mælt með því að halda áfram notkun bóluefnisins.

Svo, hvers vegna hefur Kanada tekið þetta skref?

Kanada hefur ákveðið að hætta notkun AstraZeneca vegna aukaverkunar sem nefnt er bólusetning af völdum prothrombotic immune trombocytopenia (VIPIT). Sambland af segamyndun og blóðflagnafæð, í sumum tilfellum ásamt blæðingum, hefur mjög sjaldan sést eftir bólusetningu með AstraZeneca COVID-19 bóluefninu, sagði Health Canada í tilkynningu.

Þessi aukaverkun hefur leitt til sjaldgæfra tilvika þar sem fólk hefur fundið fyrir myndun alvarlegra blóðtappa. Þetta er vegna þess að VIPIT tengist myndun mótefna sem geta virkjað blóðflögur, sem síðan örva myndun blóðtappa og leiða til blóðflagnafæð (ástand sem einkennist af lægra en eðlilegt magn blóðflagna í blóði).

Einkenni sem þarf að passa upp á þessa aukaverkun eru mæði, brjóstverkur, bólga í fótleggjum, viðvarandi kviðverkir, taugaeinkenni, þ.mt skyndilegur eða viðvarandi versnandi höfuðverkur eða þokusýn, marblettir á húð (annað en á bólusetningarstað) eða petechiae (óuppvaxnir, kringlóttir rauðir blettir undir húð af völdum blæðingar).

Hingað til hefur NACI séð að tilfellin sem tengjast VIPIT hafa fyrst og fremst verið meðal kvenna undir 55 ára aldri. Hins vegar hefur einnig verið greint frá tilfellum meðal karla og aukaverkunin kemur oftast fram á milli 4 og 16 dögum eftir að bóluefnið hefur verið gefið .

Hvernig getur bóluefnið leitt til VIPIT?

Ekki er ljóst hvernig nákvæmlega bóluefnið kallar fram VIPIT og NACI hefur sagt að aukaverkunin hafi ekki verið tengd mRNA bóluefni til þessa. AstraZeneca bóluefnið er ekki mRNA bóluefni. mRNA (boðberi RNA) bóluefni virka með því að kóða leiðbeiningar sem upplýsa frumur líkamans um að búa til toppprótein SARS-CoV-2 veirunnar. Sköpun þessa toppprótíns ætti síðan að koma ónæmiskerfinu til að mynda mótefni til að berjast gegn sjúkdómnum.

AstraZeneca bóluefnið notar aftur á móti veiklaða útgáfa af kvefveiru sem kallast adenovirus frá simpansum. Þegar hún hefur verið sprautuð ætti þessi veiklaða útgáfa af vírusnum, sem hefur verið gerð til að líkjast kórónuveirunni (sem veldur ekki veikindum) kalla fram viðbrögð ónæmiskerfisins og leiða til mótefnamyndunar.

NACI segir að hlutfall af þessu aukaverkun er enn í rannsókn . Samkvæmt upplýsingum frá Lyfjastofnun Evrópu (EMA), frá og með 18. mars átti aukaverkunin sér stað hjá 1 af hverjum 1.000.000 einstaklingum sem voru bólusettir með AstraZeneca bóluefninu. Hins vegar tilkynnti Paul-Ehrlich Institut í Þýskalandi hlutfallið 1 af hverjum 100.000.

Hverjar eru nýjustu niðurstöður um verkun AstraZeneca bóluefnisins?

Samkvæmt háskólanum í Oxford og AstraZeneca sýna bráðabirgðaniðurstöður úr 3. stigs klínískum rannsóknum sem gerðar voru á 32.000 þátttakendum víðs vegar um Bandaríkin, Chile og Perú að bóluefnið hafði 79 prósenta virkni gegn einkennum Covid-19. Meira um vert, verkunin í tilfellum af alvarlegum eða mikilvægum einkennum Covid-19 var 100 prósent.

Þetta þýðir að í bólusetta hópnum smituðust 79 prósent fólks ekki af COVID-19. Það þýðir líka að bóluefnið gat komið í veg fyrir að allir sem voru sáðir með því fái alvarleg og mikilvæg einkenni sem þyrftu að leggja inn á sjúkrahús.

Hver er afstaða Indlands til notkunar AstraZeneca?

Á Indlandi er Oxford-AstraZeneca bóluefnið kallað Covishield, sem er framleitt af Serum Institute of India (SII) í Pune og er annað tveggja bóluefna sem gefin eru sem hluti af neyðarnotkunarleyfinu (EUA). Hingað til hafa indversk stjórnvöld sagt að engin merki séu um áhyggjur af notkun bóluefnisins sem framleitt er á SII. Reyndar í síðustu viku stöðvaði Indland tímabundið útflutning á bóluefninu til að mæta innlendri eftirspurn þar sem Indland er að upplifa aukningu í COVID-19 tilfellum.

Fyrr í þessum mánuði varð Gana fyrsta landið í heiminum til að fá sendingu af kransæðaveirubóluefnum undir COVAX áætluninni, sem er undir forystu bóluefnabandalagsins GAVI, Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar (WHO) og Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI) í samstarfi við UNICEF, bóluefnaframleiðendur og Alþjóðabankann, meðal annars til að tryggja sanngjarna dreifingu COVID-19 bóluefna á heimsvísu

Um 600.000 skammtar af Oxford-AstraZeneca bóluefninu, framleitt hjá SII (stærsta bóluefnisframleiðanda í heimi), voru sendir til Accra í Gana 23. febrúar.

Deildu Með Vinum Þínum: