Olíuskuldabréf sett á markað af UPA: hvers vegna, hversu mikið og hvað NDA heldur því fram

Olíuskuldabréf UPA: Í stað þess að greiða beina styrki til olíumarkaðsfyrirtækja af fjárlögum gaf þáverandi ríkisstjórn út olíuskuldabréf að fjárhæð 1,34 lakh crore Rs til ríkiseldsneytissöluaðila í því skyni að halda aftur af halla á ríkisfjármálum.

Á bensínstöð í Mumbai. (PTI mynd: Shashank Parade, File)

Miðstöðin hefur haldið því fram að hún geti ekki lækkað skatta á bensín og dísilolíu þar sem hún þurfi að bera greiðslubyrðina í stað olíuskuldabréfa sem fyrri ríkisstjórn UPA gaf út að niðurgreiða eldsneytisverð.

Áður en eldsneytisverð var aflétt var bensín og dísilolía auk matargass og steinolíu seld á niðurgreiddum gjöldum á meðan UPA ríkti.

Í stað þess að greiða beinan styrk til olíumarkaðsfyrirtækja af fjárlögum gaf þáverandi ríkisstjórn út olíuskuldabréf upp á samtals 1,34 lakh crore til ríkiseldsneytissöluaðilanna í því skyni að halda aftur af halla á ríkisfjármálum. Með vísan til nauðsyn þess að endurgreiða vexti og höfuðstóla af þessum skuldabréfum hefur miðstöðin nú haldið því fram að það þurfi hærri vörugjöld til að hjálpa fjárhag sínum.

NDA ríkisstjórnin hefur líka notað svipaða stefnu til að dæla fjármagni inn í ríkisbanka og aðrar stofnanir með því að gefa út endurfjármögnunarskuldabréf að verðmæti Rs 3.1 lakh crore, sem munu koma til innlausnar á milli 2028 og 2035.

Hver eru rök ríkisstjórnarinnar?

Nirmala Sitharaman fjármálaráðherra sagði á mánudag: Ríkisstjórn Narendra Modi forsætisráðherra borgar í dag fyrir olíuverðslækkunina sem UPA gerði á árunum 2012-13.

Horfðu á brögð þeirra, sagði hún og benti á að fyrri ríkisstjórn hefði lækkað skatta á eldsneyti en skilið núverandi ríkisstjórn eftir með olíuskuldabréf. Við gerum ekki svo mörg brellur eins og UPA ríkisstjórnin. Þeir gáfu út olíuskuldabréf þar sem höfuðstóllinn er yfir 1 milljón króna og fyrir síðustu sjö ríkisfjármál hefur ríkið borgað yfir 9.000 milljónir vexti árlega... Ef ég bæri ekki byrðarnar til að þjónusta olíubréfin, myndi ég hafa verið í aðstöðu til að lækka vörugjöld á eldsneyti, sagði hún.

Hvers vegna var olíuverð aflétt og hvaða áhrif hefur það haft á neytendur?

Lækkun eldsneytisverðs hefur verið skref-fyrir-skref æfing, þar sem stjórnvöld losuðu verð á flugtúrbínueldsneyti árið 2002, bensíni árið 2010 og dísilolíu árið 2014.

Áður en til þess kæmi myndu stjórnvöld grípa inn í að ákveða á hvaða verði smásalar skyldu selja dísil eða bensín. Þetta leiddi til vanskila á olíumarkaðsfyrirtækjum sem stjórnvöld urðu að bæta fyrir. Verðið var aflétt til að gera þau markaðstengd, losa stjórnvöld um niðurgreiðslu á verði og gera neytendum kleift að njóta góðs af lægri vöxtum þegar alþjóðlegt hráolíuverð hrynur.

Þó að afnám olíuverðs hafi átt að vera tengt alþjóðlegu hráolíuverði, hafa indverskir neytendur ekki notið góðs af lækkun á heimsverði þar sem ríkis- og ríkisstjórnir leggja á nýja skatta og álögur til að afla aukatekna. Þetta neyðir neytandann til að annað hvort borga það sem hann er þegar að borga, eða jafnvel meira.

Verðlækkun býður í raun eldsneytissöluaðilum eins og Indian Oil, HPCL eða BPCL frelsi til að ákveða verð á grundvelli útreikninga á eigin kostnaði og hagnaði. Samt sem áður er ríkisstjórnin lykilávinningurinn af þessari stefnubreytingu á verðlagseftirliti.

Hversu háa skatta/tolla hefur ríkið innheimt?

Tekjur miðstöðvarinnar af sköttum á hráolíu og olíuvörur jukust um 45,6% á árunum 2020-21 í 4,18 milljónir króna. Vörugjöld á olíuvörur hækkuðu um 74% á milli ára í 3,45 milljónir króna á árunum 2020-2021, samkvæmt gögnum stjórnvalda.

Hlutur miðstöðvarinnar í sköttum á olíuvörur hefur smám saman aukist úr 2,73 milljónum rúpíur árin 2016-17 í 2,87 milljónir króna á árunum 2019-20. Á hinn bóginn minnkaði hlutur ríkja í sköttum á hráolíu og jarðolíuafurðir um 1,6% í 2,17 milljónir króna árið 2020-2021 úr 2,20 milljónir króna á árunum 2019-20. (Sjá töflu)

Miðstöðin og nokkur ríki hafa aukið verulega tolla á bensíni og dísilolíu sem leið til að auka tekjur í ljósi takmarkana af völdum Covid sem skertu efnahagslega starfsemi. Ríkis- og ríkisgjöld eru um 55,4% af smásöluverði bensíns og 50% af dísilolíuverði í Delhi.

Miðlæg gjöld ein og sér nema um 32,3% af smásöluverði bensíns og 35,4% af dæluverði dísilolíu í Delhi. Miðstöðin hækkaði vörugjald á bensíni í 32,98 Rs á lítra í maí 2020 úr 19,98 Rs á lítra og á dísilolíu í 31,83 Rs úr 15,83 Rs.

Eldsneytisverð hefur hækkað jafnt og þétt á síðasta ári. Landið hefur þegar orðið var við 21,7% verðhækkun á bensíni og dísilolíu frá áramótum. Bensín er nú í smásölu á Rs 101,8 lítra í Delhi og dísel á Rs 89,87 á lítra.

Verð á bensíni hefur verið hækkað 39 sinnum og lækkað einu sinni á árunum 2021-22, en á dísilolíu hefur verið hækkað 36 sinnum og lækkað tvisvar. Á árunum 2020-21 var verð á bensíni hækkað 76 sinnum og lækkað 10 sinnum og á dísilolíu hækkaði 73 sinnum og lækkaði 24 sinnum.

Að hve miklu leyti hafa olíubréfin verið þjónustað af ríkinu?

Vextir af olíuskuldabréfum sem greiddir voru á síðustu sjö árum námu alls 70.195,72 milljónum rúpíur. Af olíuskuldabréfum að andvirði 1,34 milljóna Rs hafa aðeins 3.500 milljarðar króna höfuðstóll verið greiddir og 1,3 milljónir Rs sem eftir eru eru gjalddagar til endurgreiðslu á tímabilinu 2025-2026.

Ríkisstjórnin þarf að endurgreiða Rs 10.000 milljónir á yfirstandandi fjárhagsári, aðra Rs 31.150 milljónir 2023-24, 52.860 Rs 2024-25 og 36.913 milljónir Rs 2025-26. En þetta er minna en tíundi hluti vörugjalds á olíuvörur á 3,45 lakh crore rúpíur, en meirihluti þeirra rennur til miðstöðvarinnar.

Fréttabréf| Smelltu til að fá bestu útskýringar dagsins í pósthólfið þitt

Hver er skuldabréfastefna núverandi ríkisstjórnar fyrir banka?

Í október 2017 hafði þáverandi fjármálaráðherra Arun Jaitley tilkynnt að endurfjármögnunarskuldabréf yrðu gefin út sem einskiptisráðstöfun til að dæla eigin fé í PSU banka sem voru stressaðir af slæmum lánum. Þetta tæki hefur ekki áhrif á halla á ríkisfjármálum, þar sem einungis vaxtagreiðslur koma fram í hallaútreikningum. Upphaflega hafði ríkisstjórnin gefið til kynna að samtals 1,35 lakh crore rúpíur yrðu gefin út skuldabréfasamþykkt, en þetta varð síðar venja og þægileg venja.

Ríkisstjórnin hefur hingað til gefið út endurfjármögnunarskuldabréf til opinberra banka og EXIM banka, IDBI banka og IIFCL að verðmæti Rs 3,1 lakh crore, samkvæmt fjárlagaskjölum. Þar af eru 5.050 milljónir Rs fyrir endurfjármögnunarskuldabréf til EXIM banka, 4.557 milljónir Rs til IDBI banka, 5297.60 milljónir Rs til IIFCL og 3.876 milljónir Rs fyrir skuldabréf sem ekki bera vexti til IDBI Bank. Sérstök verðbréf að andvirði Rs 2,91 lakh crore gefin út til bönkum í opinberum geira myndu byrja á gjalddaga í byrjun 2028.

Deildu Með Vinum Þínum: