Útskýrt: Hvað hefur breyst í lögum um RTI? Hvers vegna mótmæla stjórnarandstöðuflokkar?
Breytingar á RTI lögum: Ríkisstjórnin hefur kynnt breytingar sem gefa sjálfri sér vald til að ákveða laun og þjónustuskilyrði fyrir upplýsingafulltrúa. Hvernig breytir það núverandi lögum og hvers vegna mótmælir stjórnarandstaðan?

Á föstudaginn kynnti ríkisstjórnin í Lok Sabha frumvarpið um réttinn til upplýsinga (breytingar), 2019, sem leggur til að miðstöðinni verði veitt vald til að ákveða laun og þjónustuskilyrði upplýsingafulltrúa á miðlægum og ríkisstigum. Tillaga ríkisstjórnarinnar olli mótmælum stjórnarandstöðunnar.
Hvað hefur breyst?
Frumvarpið breytir 13. og 16. liðum laga um rétt til upplýsinga (RTI) frá 2005. Í 13. kafla upphaflegu laganna er skipunartími aðalupplýsingafulltrúa og upplýsingafulltrúa ákveðinn fimm ár (eða til 65 ára aldurs, hvort sem er Fyrr). Með breytingunni er lagt til að ráðning verði til þess tíma sem ríkisvaldið ákveður. Aftur segir í 13. lið að laun, hlunnindi og önnur starfskjör upplýsingafulltrúa skulu vera þau sömu og kjörstjóra og upplýsingafulltrúa sömu og kjörstjóra. Með breytingunni er lagt til að laun, hlunnindi og önnur starfskjör upplýsingafulltrúa og upplýsingafulltrúa skuli vera þau sem ríkisstj.
LESA | Aðgerðarsinnar gagnrýna tillögu miðstöðvarinnar um RTI (breytingar) frumvarpið 2019, segja að lögin verði enn „tannlaus tígrisdýr“
Í 16. lið upprunalegu laganna er fjallað um yfirmenn upplýsingamála og upplýsingafulltrúa á ríkinu. Það setur tíma fyrir CICs og ICs á ríkisstigi við fimm ár (eða 65 ára, hvort sem er fyrr). Með breytingunni er lagt til að þessi skipan skuli vera til þess tíma sem ríkisvaldið ákveður. Og á meðan upphaflegu lögin mæla fyrir um laun, hlunnindi og önnur starfskjör ríkisupplýsingafulltrúa ríkisins eins og kjörstjóra, og laun og önnur starfskjör upplýsingafulltrúa ríkisins eins og þau eru hjá ríkislögreglustjóra. Aðalritari ríkisstj., með breytingunni er lagt til að þær skuli vera þær sem miðstjórnin mælir fyrir um.

Hvers vegna mótmæla stjórnarandstöðuflokkar?
Upprunalega lögin höfðu magnbundið starfstímann og skilgreind launin með tilliti til núverandi viðmiða. Litið er svo á að breytingarnar feli í sér að í raun og veru sé hægt að ákveða skipunarkjör, laun og starfstíma upplýsingafulltrúa og upplýsingafulltrúa í hverju tilviki fyrir sig af stjórnvöldum. The Stjórnarandstaðan hefur haldið því fram að þetta muni taka sjálfstæðið af yfirvalda RTI. Þingleiðtogi Lok Sabha Adhir Ranjan Chowdhury sagði að frumvarpið væri ógn við sjálfstæði upplýsingafulltrúans, en Shashi Tharoor kallaði það RTI brottnámsfrumvarp sem fjarlægir sjálfstæði samtakanna. Þingmenn Trinamool þingsins, DMK og AIMIM, mótmæltu líka, Ríkisstjórnin hafði reynt að kynna breytingarnar á síðasta ári líka, en varð að draga frumvarpið til baka vegna mótmæla stjórnarandstöðunnar.
Hverjar eru yfirlýstar forsendur ríkisstjórnarinnar fyrir því að koma með breytingarnar?
Í yfirlýsingunni segir að umboð kjörstjórnar Indlands og upplýsinganefnda miðstjórnar og ríkis sé ólíkt. Þess vegna þarf að hagræða stöðu þeirra og þjónustuskilyrði í samræmi við það. Við kynningu á breytingafrumvarpinu sagði utanríkisráðherra í PMO Jitendra Singh: Sennilega hefur þáverandi ríkisstjórn dagsins, sem flýtti sér að samþykkja RTI lögin, 2005, yfirsést margt. Upplýsingafulltrúinn hefur hlotið stöðu hæstaréttardómara en dómum hans er hægt að kæra fyrir Hæstarétti. Hvernig getur það verið til? Að auki veittu RTI lögin stjórnvöldum ekki reglusetningarvald. Við erum bara að leiðrétta þetta með breytingartillögunni.

Við hvaða aðstæður voru þessi ákvæði sett í lögin frá 2005?
Frumvarpið sem leiddi til upphaflegu laganna hafði verið rætt af þingmannanefndinni um starfsmannamál, opinberar kvartanir, lög og réttlæti, sem innihélt þá BJP meðlimi Ram Nath Kovind (nú forseti), Balavant Apte og Ram Jethmalani. Upphaflega var lagt til að laun aðalupplýsingafulltrúanna væru jafngild laun ritara ríkisstjórnar Indlands og laun upplýsingafulltrúanna áttu að vera jafngild laun viðbótarritara eða sameiginlegra ritara ríkisstjórnar sambandsins. Þingmannanefndin undir forsæti EMS Natchiappan skilaði skýrslu sinni árið 2005 og sagði: Nefndin telur að... æskilegt sé að ráðfæra sig við upplýsingafulltrúann (tilnefningin var síðar endurnefnd CIC) og staðgengill upplýsingafulltrúa (nú ICs), stöðu Yfirkjörstjóri og yfirkjörstjóri, í sömu röð. Nefndin leggur því til að sett verði viðeigandi ákvæði í ákvæðið um þetta.
Á síðustu 14 árum, hversu langt hafa RTI-lögin þjónað þeim tilgangi sem þau voru sett í?
RTI lögin eru talin ein farsælasta lög sjálfstæðs Indlands. Það hefur veitt almennum borgurum traust og rétt til að spyrja stjórnvalda. Samkvæmt áætlunum eru næstum 60 lakh umsóknir lagðar inn á hverju ári. Það er notað af borgurum jafnt sem fjölmiðlum. Litið er svo á að lögin hafi virkað til að fæla ríkisstarfsmenn frá því að taka geðþóttaákvarðanir.
Deildu Með Vinum Þínum: